Vertrouwen.
Wat is vertrouwen? Vertrouwen heeft met de toekomst te maken, want in het hier en nu is er nooit iets aan de hand. Hoe houd je vertrouwen in de toekomst als dingen anders lopen dan je had bedacht. Je verliest wat je kent en/of je situatie verandert. Hoe vertel je jezelf dat alles goed komt, ook al voelt hetgeen er anders is geworden heel bedreigend. Wie gelooft er dat alles goed komt, wanneer je je angstig voelt? Is het mogelijk om je te ontspannen wanneer je toekomst op een bepaald aspect in je leven ineens heel onzeker is geworden?
Ik weet dat alles goed komt, want alles is altijd goed gekomen. Het leven verandert continue en elke verandering voelt even oncomfortabel voor me als alle andere. Toch voelt elke grote of soms zelfs elke kleine verandering telkens weer alsof alles in het water valt, alsof ik heel hard moet gaan werken om er weer bovenop te komen. Ik voel me klein ten opzichte van mijn leven. Alsof mijn leven bepaalt wat er gebeurt en niet ik. Het liefst wil ik dat alles hetzelfde blijft, ook al voelt hetzelfde helemaal niet fijn. Want die onzekerheid… die voel ik in mijn buik. Het hangt als een donderwolk boven mijn hoofd en ik kom er niet van af. Laat mij maar tot in den treuren rondjes zwemmen in het herkenbare, dromend over een ander leven. Dromen is veilig, in mijn dromen gaat alles goed. Maar in het echt? Shit, dan staat er ineens een hele hoop op het spel.
Rationeel is er niets aan de hand. Als je de Kracht van het Nu van Eckhart Tolle hebt gelezen, dan weet je dat er in het hier en nu geen problemen bestaan. Ervaar je problemen of negatieve gedachten en gevoelens, dan weet je dat je in het verleden of in de toekomst aan het leven bent.
En dat klopt, want ik zit hier nu op mijn balkon in het zonnetje te schrijven over vertrouwen. Is er nu een probleem? Nee, ik leef en ik blijf leven. En ook al blijf ik niet leven, dan niet. Maar ik zit hier wel met een knoop in mijn maag. Een knoop die echt bestaat. Een angstig gevoel. Ik zit aan mijn nagelriemen te plukken, iets wat ik doe als ik gestresst ben, wat de laatste tijd heel vaak het geval is. Alles verandert, alles wat ik kende en wat mijn vaste basis is, lijkt weg te vallen. Vertel mij niet dat ik in het hier en nu moet leven en niet in de toekomst of het verleden. Dat weet ik zelf ook wel. In het hier en nu zijn is helemaal niet prettig als je je onzeker en angstig voelt. Mijn brein neemt een loopje met me en analyseert wat ik in het verleden beter had kunnen doen en probeert te voorspellen wat er in de toekomst gaat gebeuren. Mijn brein heeft de illusie dat het daarmee de situatie onder controle kan krijgen. En is dat werkelijk zo? Nee, tuurlijk niet. Helpt het me om me beter te voelen? Nee. Ik voel me gespannen en passief. Het leven overweldigt me.
Dus terug naar het hier en nu. Hier zit ik. Op mijn balkon, met mijn laptop op schoot. Mijn benen zijn gekruist en mijn rug wordt ondersteund door de kussens op de bank. Ik voel spanning in mijn schouders en er staat een frons op mijn voorhoofd. Ik adem oppervlakkig en ik voel een knoop in mijn maag. De angst voor de toekomst verlamt me. Kan ik hier blijven wonen? Ik woon hier zo fijn. Ik wil hier niet weg. Heb ik het voor lief genomen? Krampachtig houd ik me in mijn hoofd vast aan wat ik ken, terwijl het leven daar niet naar luistert. Het leven maakt het niets uit wat ik in mijn hoofd doe of probeer te doen. Het leven gaat door. Het leven dat ik in mijn hoofd heb, klopt niet (meer) met het leven waar mijn lichaam zich in bevindt. Mijn hoofd vecht harder en harder, maar het maakt niets uit. Mijn hoofd kan het niet opnemen tegen mijn lichaam, mijn lichaam zal altijd winnen. Want mijn lichaam blijft doorgaan, blijft voortgaan en ik moet mee. Of ik nou wil of niet.
Waarom ben ik zo bang? Waarvoor ben ik zo bang?
Om het antwoord te krijgen, sluit ik mijn ogen. Ik focus me op mijn gevoel, waarbij mijn buik de meeste aandacht trekt. De zenuwen gieren door mijn maag, het kriebelt. Alsof daar heel veel energie is opgehoopt. Ik denk aan de situatie die nu weer is verandert en focus me op de gevoelens die het oproept in mijn lichaam. Ik blijf me concentreren op het gevoel en voel ook andere ook de wind over mijn gezicht strijken, heel zachtjes. De haren boven op mijn hoofd wapperen mee en kriebelt mijn hoofdhuid. Het voelt heel fijn, heel liefdevol. Ik geniet ervan. De spanning in mijn maag, gaat niet weg, maar ik ervaar meer dan alleen mijn buik. Er is meer in mij aanwezig dan dit gevoel waar ik maar al te graag van af wil.
Ineens ga ik terug naar mijn kindertijd. Ik denk aan mijn lieve, lieve opa die plotseling overleed. Mijn opa, ik ken hem alleen als een lieve, zachte man waar je heerlijk bij op schoot kon kruipen. Hij was warm en zacht, hij wiegde je heel zachtjes heen en weer en bromde in je oor. Ik voelde me zó veilig bij hem. Vol overgave kroop ik helemaal in zijn armen weg en sloot mijn ogen. Zonder angst genoot ik van het veilige gevoel dat zijn stem en zijn geur me gaven. En ineens was deze veilig plek weg. Dat was mijn eerste harde les dat niets hetzelfde blijft. Er is een kind voor het overlijden van mijn opa en een kind na het overlijden. Er is een kind dat onschuldig en vrij is, een kind dat vertrouwen ervaart, omdat het nooit iets heeft ervaren wat onzekerheid met zich meebracht. En er is een kind die zonder waarschuwing de familie kwijt is zoals ze het kent.
Wanneer ik voor een keuze sta of wanneer iets in mijn leven buiten mijn macht om verandert, zie ik weer dat verdwaalde kind dat tegen de realiteit vecht. Dit kan niet waar zijn, het is een grap. De volgende keer dat ik naar opa en oma ga, zit hij daar weer in zijn stoel bij het raam en kan ik bij hem op schoot kruipen. Maar opa zit er niet, dus iedereen moet deze grap wel heel lang volhouden. Vele nachten word ik huilend wakker, omdat ik in mijn dromen heel erg verdrietig ben en niemand kan me opvrolijken. Ik wou dat dit nooit gebeurd was! Ik kan me niet meer herinneren of ik dit als kind overdag ook voelde, maar ik weet wel dat ik dit nu voel. Kon ik maar terug naar de tijd dat alles makkelijk was. Was dit maar niet gebeurd. Hoefde ik maar geen keuzes te maken. Kan iemand deze pijn wegnemen? Please?
Ik denk dat ik in eerste instantie mag rouwen om het meisje dat ik daar ben verloren. Ik zou erna gewoon niet meer hetzelfde zijn. Ik ging van een kind dat alleen maar speelde vol overgave en vertrouwen, naar een kind dat op de buitenwereld was gericht. Van een meisje die alleen maar op zichzelf gericht was en haar ervaringen naar een meisje die continue alert is op mogelijkheden tot verandering, zodat ze er niet zo door verrast zou worden. Ging er iets veranderen?
En ik denk dat ik mag rouwen om alle versies van mezelf die ik in dit leven tot nu toe verloren ben. Alleen de ene versie is niet beter dan de andere, het is een proces. Het blijft veranderen en ik kan niet vast blijven houden aan elke versie van mezelf als ik door wil gaan. En als ik denk aan die onbevangenheid die ik voor het overlijden van mijn opa voelde, het pure kind zijn, alleen maar bezig met zichzelf en met spelen en leven, dan merk ik dat ik daar nog contact mee kan maken. Als ik aan die versie denk, voel ik het leven in me en in mijn buik bruisen. Het voelt vrij, gelukkig, blij. Dus ik ben dat niet kwijt, het zit nog in me. Maar ik kan ook heel goed contact maken met het gevoel na het overlijden van mijn opa. Het is donker en kil. Ook dat zit nog in mij. Ik kan het beiden niet vasthouden, want deze gevoelens wisselen zich in elkaar af.
En nu?
En nu? is de vervangende vraag voor Waarom? Want ik heb me tot in den treuren afgevraagd: waarom moest dit gebeuren? Waarom nou ik? Wat is hier het nut van? Wat moet ik leren? Waarom? Waarom? Waarom? Ik kreeg geen antwoord en het maakte me hopeloos.
De vraag En nu? Maakt alles mogelijk. En nu? Nu heb ik verdriet. Nu moet ik hiermee om leren gaan. Nu moet ik er voor mezelf zijn en nu moet ik weer verder. Hoe? Dat is dus de grote vraag en het biedt mogelijkheden. In plaats van vast te zitten in het verleden, kan ik me afvragen wat ik nu kan doen, in de situatie die het leven me heeft gebracht. Nu mag ik verdrietig zijn, verdrietig om de gestorven versies van mezelf, mijn gestorven familieleden, mijn verloren geliefden en mijn verloren kinderen.